- پهن کرده (پَ کَ دَ / دِ)
گسترده (فرش و جز آن). مفروش ساخته. باز کرده. انداخته. مهد، فراخ کرده، پخت کرده (قطعه فلز و جز آن). با پهنا ساخته. عریض کرده (جاده یا قطعه زمین و نظایر آن)
معنی پهن کرده - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
پی بریده، پی زده، ویژگی اسب، استر یا شتری که رگ وپی پایش را بریده باشند
(کُ هََ / هَُ کَ دَ)
لغت نامه دهخدا
پیر کردن:
دیر بماندم در این سرای کهن من
تا کهنم کرد صحبت دی و بهمن.
ناصرخسرو.
رجوع به کهن شدن شود، فرسوده کردن. از کارآمدگی چیزی کاستن:
بر کهن کردن همه نوها
ای برادر موکل است دهور.
ناصرخسرو
دیر بماندم در این سرای کهن من
تا کهنم کرد صحبت دی و بهمن.
ناصرخسرو.
رجوع به کهن شدن شود، فرسوده کردن. از کارآمدگی چیزی کاستن:
بر کهن کردن همه نوها
ای برادر موکل است دهور.
ناصرخسرو
به لغت هندی از قول امین الدوله صاحب جامع، گل گیاهی است در شکل شبیه بانجدان و از نبات انجدان بزرگتر و مایل بسرخی و به تیرگی و بی طعمی و بوی بیّن ندارد و مخصوص بلاد هند است و بولس را اعتقاد آنکه سرد و تر است و جهت شری صفراوی و حمره و حصبه نافع است و اهل صناعت از آن خواص بسیار ذکر نموده اند و بدلش برگ بید انجیر را میدانند. رجوع به بهنکره شود
(پَ / پِ کَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
دنبال کرده. تعقیب کرده، قلم کرده. بضربتی پی پایی بریده:
چنین چند را کشت تا نیمروز
چو آهوی پی کرده را تند یوز.
نظامی.
هر قدمی که نه در راه موافقت او پوید بتیغ قطیعت پی کرده باد. (سعدی)
چنین چند را کشت تا نیمروز
چو آهوی پی کرده را تند یوز.
نظامی.
هر قدمی که نه در راه موافقت او پوید بتیغ قطیعت پی کرده باد. (سعدی)
(رَ)
لغت نامه دهخدا
مخفی. مختفی. مکتوم، مخزون. اندوخته:
نهان کرده دینار فرشیدورد
به درویش ده تا نماند به درد.
فردوسی
نهان کرده دینار فرشیدورد
به درویش ده تا نماند به درد.
فردوسی
(چِ لِ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
گناه کرده. تقصیرکرده. مقصر. عاصی:
مگر کآتش تیز پیدا کند
گنه کرده را زود رسوا کند.
فردوسی.
ز گفت گذشته پشیمان شدند
گنه کردگان سوی درمان شدند.
فردوسی.
گنه کرده را پند پیش آورم
چو دیگر کند بند پیش آورم.
فردوسی.
نخست ای گنه کردۀ خفته خیز
به قدرگنه آب چشمی بریز.
سعدی (بوستان).
- امثال:
گنه کرده را عمر سرمایه بس.
فردوسی (از امثال و حکم دهخدا ج 3 ص 1328)
مگر کآتش تیز پیدا کند
گنه کرده را زود رسوا کند.
فردوسی.
ز گفت گذشته پشیمان شدند
گنه کردگان سوی درمان شدند.
فردوسی.
گنه کرده را پند پیش آورم
چو دیگر کند بند پیش آورم.
فردوسی.
نخست ای گنه کردۀ خفته خیز
به قدرگنه آب چشمی بریز.
سعدی (بوستان).
- امثال:
گنه کرده را عمر سرمایه بس.
فردوسی (از امثال و حکم دهخدا ج 3 ص 1328)
(وَ هََ)
لغت نامه دهخدا
مسطح کردن. هموار کردن، مجازاً زیر و زبر کردن، دگرگون کردن. قلع و قمع کردن:
زمین آنکه بالاست پهنا کنم
بدان دشت بی آب دریا کنم.
فردوسی.
- پهنا کردن از بالای چیزی یا کسی، جدا کردن به قطعات آن را در طول:
زمین را ز خون رنگ دیبا کنم
ز بالای بدخواه پهنا کنم.
فردوسی
زمین آنکه بالاست پهنا کنم
بدان دشت بی آب دریا کنم.
فردوسی.
- پهنا کردن از بالای چیزی یا کسی، جدا کردن به قطعات آن را در طول:
زمین را ز خون رنگ دیبا کنم
ز بالای بدخواه پهنا کنم.
فردوسی
(پَ / پِ کَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
مکتوم. مستور. مکنون. مخبوء. خب ء. خبی ٔ. خبیئه. (منتهی الارب). کمون. (دهار)
(وَ)
لغت نامه دهخدا
منبسط کردن. گستردن. باز کردن گستردنیها. گسترانیدن فرش و جز آن. فرش کردن، انداختن، چنانکه رختخواب و جز آن. بسط. انفراش. تمهید. گشودن. پهنیدن. اصفاح. (تاج المصادر). تشبیح. (تاج المصادر). فطح. (از منتهی الارب). اعراض. (از منتهی الارب) :
گل گوش پهن کرده ز شاخ درخت خویش.
حافظ.
تصفیح، پهن کردن چیزی. (تاج المصادر). طمل، پهن کردن چیزی یا نان. (منتهی الارب). تعریض، پهن نمودن چیزی. (منتهی الارب) ، تسطیح. (دهار) (زوزنی) ، عریض ساختن چیزی، چون قطعات فلزات از زخم پتک. پخت کردن. (در تداول مردم قزوین). افزودن بر سطح چیزی از هر جانب
گل گوش پهن کرده ز شاخ درخت خویش.
حافظ.
تصفیح، پهن کردن چیزی. (تاج المصادر). طمل، پهن کردن چیزی یا نان. (منتهی الارب). تعریض، پهن نمودن چیزی. (منتهی الارب) ، تسطیح. (دهار) (زوزنی) ، عریض ساختن چیزی، چون قطعات فلزات از زخم پتک. پخت کردن. (در تداول مردم قزوین). افزودن بر سطح چیزی از هر جانب
وسیع کردن فراخ ساختن، عریض کردن پهناور ساختن، منبسط کردنگستردن: رو بقبله سفره سفیدی پهنمیکند (هنگام عقد)، مسطح ساختن تسطیح
سبق برد بر لشکر روم زنگ چو بر گور پی بر کشیده پلنگ. (نظامی) دنبال کرده تعقیب شده، بضربتی پی پا بریده قلم کرده: هر قدمی که نه در راه موفقیت او پوید بتیغ قطیعت پی کرده باد خ
بالای چیزی یا کسی را پهنا کردن، مسطح کردن هموار کردن، زیر و زبر کردن دگرگونی ساختن قلع و قمع کردن: زمین آنکه بالاست پهنا کنم بدان دشت بی آب دریا کنم. (فردوسی)
عود کردن، پنهانی کاری کردن، ته مانده، باقی مانده
ارتفاعی در نزدیکی سنگرج سوادکوه